Je bent oud(er) en je wil professioneel wat: niet altijd even makkelijk, zo blijkt

Op de arbeidsmarkt en tijdens het sollicitatieproces manifesteren zich ook vandaag nog diverse vormen van discriminatie. Vaak op basis van bijvoorbeeld gender of etniciteit. Het meest nijpend blijkt echter… leeftijd.

In het verleden zijn er al tal van initiatieven geweest om leeftijdsgebonden discriminatie bij werkzoekenden aan banden te leggen. De praktijktesten waren daar een belangrijk onderdeel van. Die praktijktesten zijn eigenlijk fictieve sollicitaties bedoeld om discriminatie in kaart te brengen. Professor arbeidseconomie aan UGent Stijn Baert en doctoraal student Louis Lippens hebben die praktijktesten (zowat 900.000 fictieve sollicitaties) van de voorbije vijftien jaar opnieuw geanalyseerd. De grootste discriminerende factor? Leeftijd.

Paradox van formaat

Dat leeftijdsgebonden discriminatie een algemene tendens zou zijn, is dan weer pertinent onwaar. In Europese praktijktesten krijgen oudere sollicitanten doorgaans 50% minder positieve reacties dan jonge(re) sollicitanten. In de Verenigde Staten is dat daarentegen maar 30%. Er kan dus wel voorzichtig gesteld dat heel wat Europese werkgevers boter op het hoofd hebben wanneer het op leeftijdsgebonden discriminatie aankomt. Typische vooroordelen zijn een verminderde productiviteit, een te hoge verloning, te weinig betrokkenheid en een lage cultural fit. Ook zouden volgens diezelfde werkgevers 50-plussers minder flexibel zijn, moeilijker op te leiden en minder kaas hebben gegeten van technologie en digitalisering. Kortom, een rist van vaak totaal ongegronde vooroordelen om tegen op te boksen. Tegelijkertijd zet de overheid diezelfde leeftijdsgroep steeds vaker onder druk om langer aan het werk te blijven. Kortom, een paradox van formaat. De nieuwe arbeidsdeal komt daar weliswaar een stukje in tegemoet, maar het blijft een druppel op een hete plaat.

Vier generaties op de werkplek

Er zijn echter ook tal van goed bedoelde projecten om dit nijpende probleem aan te pakken. Zo bundelde de Limburgse Hogeschool PXL zopas de krachten met Voka – KvK Limburg, VDAB Limburg en coaching/HR specialist 50pluz voor een heuse beursdag specifiek gericht op 50+-werkzoekenden. Bedoeling is die leeftijdsgroep vanuit een realistisch perspectief nieuwe kansen te bieden, maar ook om werkgevers te sensibiliseren en te informeren over de rol die 50-plussers ongetwijfeld kunnen spelen in de huidige arbeidsmarkt. Via de beurs kregen werkzoekende 50-plussers de kans om in contact te komen met tal van werkgevers en partners op zoek naar ervaren werkkrachten. Volgens de organisatoren is het alvast een gat in de markt. De vraag die blijft, is echter of dit soort van initiatieven net niet voor nog meer polarisering op de arbeidsmarkt zorgt. Beter zou zijn om aan de basis (in bedrijven zelf) een cultuur te stimuleren die verschillende leeftijdsgroepen op de werkvloer normaliseert. Voor het eerst in de geschiedenis zijn er immers vier generaties op de werkplek. Dat los je helaas niet op met een jobbeurs voor 50-plussers. Wordt vervolgd.

Pascal Dewulf