Waarom online meetings je brein uitputten (en wat je daaraan kan doen)

Merk je ook dat je na een uitgebreide videomeeting behoorlijk afgepeigerd bent? Dat is normaal. Videobellen doet namelijk (figuurlijk) pijn aan je brein. Er bestaat zelfs al een officiële term die het fenomeen benoemt: VCF. Dat staat voor Video Conferencing Fatigue.

Dat je een dipje krijgt na een stevige online videomeeting is de normaalste zaak van de wereld wanneer we onderzoeker Jeremy Bailenson mogen geloven. Bailenson is hoogleraar communicatiewetenschappen aan Stanford University (VS) en gespecialiseerd in menselijk gedrag in digitale omgevingen.

Koe bij de digitale horens gevat

Zoom-uitputting of Microsoft Teams-moeheid is dus geen vreemd gegeven. Bailenson is niet tegen videovergaderen maar maakt wel de opmerking dat er nooit echt is gekeken naar het psychologisch effect dat online meetings hebben op mensen. Tot nog toe werd vooral gekeken naar het ‘nieuwe werken’ en de hipheidsfactor van videobellen zonder de ergonomie van digitaal vergaderen ten gronde onder de loep te nemen. Bailenson vatte de koe bij de digitale horens en zette zijn studenten aan het werk. Die interviewden duizenden proefpersonen over hoe zij Zoom, Microsoft Teams of Google Hangouts ervaren.

Onnatuurlijk oogcontact

De oorzaak van vermoeidheid tijdens videobellen ligt schijnbaar aan een overdosis onnatuurlijk oogcontact. Volgens Jeremy Bailenson gebeurt er tijdens een fysieke meeting, tussen de eigenlijke vergadering door, heel wat meer. Mensen maken aantekeningen, iemand checkt zijn mails op smartphone of nog iemand kijkt even uit het raam. Kortom, in fysieke meetings maken we veel minder oogcontact met mekaar en staren we ook veel minder. Voorts is er ook het onnatuurlijke oogcontact dat heel wat extra werk van onze grijze massa vraagt. Sommigen staren in het cameraoog van hun computer, anderen kijken naar het scherm waar hun collega’s aan het praten zijn. Ze kijken dus naar beneden in plaats van naar jou. Om dan nog maar te zwijgen over de vertekende perspectieven die apps voor videobellen genereren. Dat komt door de beelduitsnede die de contouren van een persoon laten afwijken van die van een face-to-face ontmoeting. Nog maar eens extra werk voor je hersenmassa.

Digitaal gegeneerde meeting room

Oké, wat kan je doen om die e-moeheid tegen te gaan? Je videomeetings proberen af te wisselen met gewone telefoonvergaderingen bijvoorbeeld waarbij je enkel mekaars stem hoort. Kom je er niet onderuit, doe dan wat je op fysieke meetings ook wel eens doet.

Maak even tijd voor je notities. Dat is tijd dat je niet in het cameraoog zit te staren. Neem een drankje bij de hand en kijk ook even door het raam wanneer dat kan. Werk je met Microsoft Teams, dan kan je eveneens switchen naar ‘Together Mode’. Hierdoor zie je je collega’s niet langer in kleine, afzonderlijke rechthoekjes maar creëert de software een gemeenschappelijke (digitale) achtergrond waar het je collega’s tegen afzet. Zo kan je een virtuele vergaderruimte kiezen waardoor je collega’s netjes op digitaal gegenereerde zitjes plaatsnemen, net als in een echte meeting room. Die digitale hocus pocus geeft alvast veel meer rust voor je hersenen.

Pascal Dewulf